Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2022

Σύνδεσμοι


Η γιαγιά Γραμματικούλα συμβουλεύει.
Ελάτε, παιδιά μου, να ανοίξουμε αυτό το ντουλάπι.
Μέσα σε κάτι βαζάκια έβαλα κάποιες μικρές λέξεις που τις λέω συνδέσμους.
Οι σύνδεσμοι συνδέουν μεταξύ τους λέξεις ή προτάσεις.
Είναι πολύ χρήσιμοι στο συντακτικό, γιατί σχεδόν όλα τα είδη των δευτερευουσών (εξαρτημένων) προτάσεων ξεκινούν με ένα σύνδεσμο. 
Εάν ξέρουμε το είδος του συνδέσμου ξέρουμε και το είδος της δευτερεύουσας πρότασης. 


Τα είδη των συνδέσμων
 
Συμπλεκτικοί
και (κι), ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ

Διαχωριστικοί 
ή, είτε

Αντιθετικοί 
μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, αν και, μολονότι, μόνο

Συμπερασματικοί 
λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως, που

Επεξηγηματικός 
δηλαδή

Ειδικοί 
πως, που, ότι

Χρονικοί 
όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν να), μόλις, προτού, ωσότου, όποτε, όσο που, όποτε

Αιτιολογικοί 
γιατί, επειδή, αφού

Υποθετικοί 
αν, εάν, σαν, άμα

Τελικοί 
να, για να

Αποτελεσματικοί
ώστε, που

Διστακτικοί 
μη(ν), μήπως

Συγκριτικός
παρά

Στους συνδέσμους κατατάσσονται και τα 
μόρια 
ας, θα, να, μα, για


Ο σύνδεσμος και πριν από φωνήεν, γίνεται κι. 
π.χ. Έλα κι εσύ μαζί μας.

Οι ειδικοί σύνδεσμοι πως και που, 
καθώς και ο αποτελεσματικός που, 
δεν τονίζονται, 
ενώ τα ερωτηματικά επιρρήματα πώς και πού τονίζονται. 
π.χ. Ξέρω πως εσύ το έκανες. (ειδικός σύνδεσμος)
Πώς το έκανες; (ερωτηματικό επίρρημα)
Ήταν τόση η αγωνία της που δεν ηρεμούσε με τίποτε.
Δεν ξέρω πού πήγε. (ερωτηματικό επίρρημα)

Ο ειδικός σύνδεσμος ότι γράφεται χωρίς υποδιαστολή, 
ενώ η αναφορική αντωνυμία ό,τι γράφεται με υποδιαστολή, π.χ. Λέει ότι δεν το έκανε αυτή. (ειδικός σύνδεσμος)
Θα κάνω ό,τι αγαπάει η ψυχή μου. (αναφορική αντωνυμία)