Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025

Εκτός από το σχολικό βιβλίο... (Α΄ Τάξη)


Η Α΄ Δημοτικού είναι μια απαιτητική τάξη και τα παιδιά καταβάλλουν πολύ μεγάλη προσπάθεια για να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της.
Από τις αρχές του Σεπτέμβρη ξεκινά η γνωριμία των παιδιών, με νέα γνωστικά αντικείμενα, που είναι συνεχής και ορμητική. Τα παιδιά καλούνται να επεξεργάζονται, να αφομοιώνουν και να εφαρμόζουν οτιδήποτε καινούριο μαθαίνουν.


Έτσι, λόγω της κόπωσης και της συνεχούς πίεσης που υφίστανται οι δάσκαλοι «να βγει η ύλη», πολλές φορές τα παιδιά παρουσιάζουν άρνηση και νιώθουν την ανάγκη να ξεφύγουν από τη συνεχή και καθημερινή εργασία. 
Θέλουν να ξεκουραστούν και να ζήσουν με περισσότερη χαλαρότητα και λιγότερη υπακοή σε αυστηρά προγράμματα και απαιτήσεις.
Ένα παιδί είναι καλό να έρχεται και να φεύγει χαρούμενο από το σχολείο, να νιώθει το σχολείο του, χώρο χαράς.
Είναι, λοιπόν,  καλό να υπάρχουν και μέρες με διαλείμματα που να αφιερωθούν σε δραστηριότητες, όπως μουσική, ζωγραφική, κατασκευές και γενικά να καλλιεργηθούν δεξιότητες που πολλές φορές αγνοούνται «στη μάχη για μάθηση».


Οι μέρες αυτές θα είναι μια ανάσα και γεμάτες χαρά, ιδιαίτερα για τα παιδιά που δυσκολεύονται. 
Το παιδί θα έχει την ευθύνη να σκεφτεί, να ρωτήσει, να ψάξει, να βρει υλικά και να τα φέρει στο σχολείο για τις δραστηριότητες του.
Θα χρησιμοποιήσει ψαλίδι, κόλλα, χαρτόνια, χρώματα, θα αυτοσχεδιάσει. 
Οι εντολές «γράφουμε ορθογραφία», «κάνουμε ανάγνωση», «συμπληρώνουμε τις φωτοτυπίες» είναι συχνά συνδεδεμένες με καταναγκαστική εργασία.
Υπάρχουν δραστηριότητες όμως, που ξεφεύγουν από αυτές, αλλά εμπεριέχουν τη μάθηση.
Το παιδί μπορεί να διαβάζει, να γράφει, να μετρά, να υπολογίζει, αλλά με έναν τρόπο που δε θα του δημιουργεί καμιά υποχρέωση.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Ας δούμε μερικές από τις δραστηριότητες που μπορεί να κάνει, στο σπίτι, χωρίς να νιώθει ότι κάνει μαθήματα ή εργασίες.

1. Να βοηθά τον γονέα να συμπληρώσει τον κατάλογο με τα ψώνια για το σούπερ-μάρκετ.
2. Να προσπαθεί να διαβάσει τις ετικέτες στις συσκευασίες των προϊόντων, με τα γράμματα που έμαθε μέχρι τώρα.
3. Να αναγνωρίζει στις πινακίδες των οδών και των πόλεων γνωστά γράμματα.
4. Να διαβάσει κάποιες εύκολες λέξεις στoν κατάλογο ή στις ταμπέλες σε ένα εστιατόριο, κατά τη διάρκεια των διακοπών του.
5. Να διαβάσει εύκολες λέξεις στα υλικά και στις οδηγίες σε μια συνταγή ή σε μια κατασκευή.
6. Να του ζητήσουμε να γράψει ένα μικρό μήνυμα για κάποιον, βοηθώντας το φυσικά στα γράμματα που δε γνωρίζει.
7. Να υπολογίσει τα χρήματα στις αγορές και τα ρέστα με μικρά ποσά.
8. Να του ζητήσουμε να αναγνωρίσει τα σχήματα και τα χρώματα σε μια επίσκεψή σε ένα κατάστημα ή κάπου αλλού.
9. Να το βοηθήσουμε να γράψει ένα απλό γράμμα ή να κάνει μια ζωγραφιά.
10. Να κρατήσει ημερολόγιο, γράφοντας μια μικρή πρόταση κάθε μέρα, ανάλογα με τις δυνατότητές του.
11. Να παίξει εκπαιδευτικά παιχνίδια με αριθμούς και γράμματα, συνδέοντας τα γράμματα με εικόνες.
12. Να διαβάσει κάποιο λογοτεχνικό βιβλίο ή παραμύθι, της αρεσκείας του. Φυσικά ο γονέας τού διαβάζει μέρος του κειμένου για να το ξεκουράζει και να μη χάνεται η επαφή με το νόημα του κειμένου.
13. Να ακούσει από το διαδίκτυο ένα βιβλίο.


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Επίσης σημαντικό είναι το παιδί να ασχοληθεί με δραστηριότητες που θα το ευχαριστούν, θα το ψυχαγωγούν, αλλά και θα το εκπαιδεύουν.
Ας δούμε μερικές:

1. Να φτιάξει ένα παζλ, να παίξει επιτραπέζια ή άλλα παιχνίδια με τους συμμαθητές του, τα αδέρφια του και τους γονείς του.
2. Να διαβάζει και να γράφει μέσα από διασκεδαστικές δραστηριότητες, πέρα από το σχολικό βιβλίο και το τετράδιο.
3. Να φτιάξει με απλά υλικά κατασκευές και να διακοσμήσει την τάξη ή το δωμάτιό του, παρέα με τους συμμαθητές του ή την οικογένεια του.
4. Να βοηθήσει στην παρασκευή ενός γλυκού ή φαγητού.
Μπορεί ακόμη να φτιάξει μόνο του, με την επίβλεψη του γονέα, ένα σνακ ή μια σαλάτα.
5. Να συμμετέχει σε μια σχολική ή οικογενειακή συζήτηση που το αφορά, ώστε να βελτιωθεί ο προφορικός του λόγος.
6. Να επισκεφτεί έναν γείτονα ή έναν ηλικιωμένο και να προσφέρει κάτι, για την ανάπτυξη της ενσυναίσθησής του.
7. Να φροντίσει ένα φυτό στην αυλή του σχολείου ή να ταΐσει  ένα αδέσποτο, πάντα με την επίβλεψη του δασκάλου ή του γονέα.
8. Να παρακολουθήσει μια συναυλία, ένα μπαλέτο ή να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση.
9. Να επισκεφτεί ένα μουσείο ή έναν αρχαιολογικό χώρο. Οι στοχευμένες επισκέψεις σε μουσεία μπορούν να γίνονται και στις μικρότερες τάξεις.
10. Να συναντήσει συγγενείς και φίλους ή να τους τηλεφωνήσει. 
11. Να τραγουδήσει παρέα με τους συμμαθητές του ή την οικογένειά του.
12. Να χαλαρώσει στην τάξη και να ταξιδέψει νοερά.
13. Και φυσικά, δε ξεχνάμε ότι το παιδί θα επικοινωνεί, θα μιλά, θα συζητά και θα παίζει με άλλα παιδιά.