Πέμπτη 1 Ιουνίου 2023

Τα κοχύλια


Η θάλασσα και οι παραλίες είναι γεμάτες με όμορφα κοχύλια.
Κοχύλια μικρά, κοχύλια μεγάλα, κοχύλια με παράξενα σχήματα και σχέδια.
Αλήθεια αναρωτήθηκες ποτέ πώς δημιουργούνται τα κοχύλια; 
Ας ταξιδέψουμε στον μαγικό κόσμο της θάλασσας για να μάθουμε.


Τα κοχύλια  είναι ένα όμορφο δημιούργημα κάποιων ζωντανών πλασμάτων στη θάλασσα.
Το κοχύλι ή όστρακο, όπως αλλιώς λέγεται, είναι το σκληρό κέλυφος που καλύπτει το σώμα κάποιων μικρών ασπόνδυλων ζώων της θάλασσας που, επειδή είναι μαλακά, τα ονομάζουμε μαλάκια. 
Ζουν από τα βάθη των ωκεανών μέχρι τις κορυφές των βουνών, αλλά και στα γλυκά νερά των ποταμών και των λιμνών. 
Μαλάκια είναι τα σαλιγκάρια στη στεριά και οι αχιβάδες, τα χταπόδια, τα μύδια, τα στρείδια, τα καλαμάρια, οι σουπιές, στη θάλασσα.


Κάποια μαλάκια λοιπόν, φτιάχνουν μόνα τους το όστρακο που τα καλύπτει.
Αυτό είναι το σπίτι τους.
Εκεί κρύβονται όταν θέλουν να προστατευτούν από τους εχθρούς τους και από τα δυνατά ρεύματα της θάλασσας.
Είναι πολύ σκληρά και γυαλιστερά για να γλιστράνε στο νερό και όταν συγκρούονται με τις πέτρες της θάλασσας να μην σπάνε.
Όταν όμως, το ζώο που ζει μέσα στα όστρακο, πεθαίνει και διαλύεται με τον καιρό, στη θάλασσα, τότε μένει το κοχύλι.
Είναι εντυπωσιακό πώς ένα τόσο μαλακό ζωάκι φτιάχνει ένα τόσο σκληρό κοχύλι.


Λένε ότι αν ακουμπήσεις ένα κοχύλι στο αυτί σου, θα ακούσεις τον ήχο της θάλασσας.
Πώς γίνεται όμως αυτό;
Πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτό που ακούμε, στην πραγματικότητα δεν είναι ο ήχος της θάλασσας αλλά ο ήχος από την κυκλοφορία του αίματος στις φλέβες του αυτιού.
Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι ο ήχος μέσα στο κοχύλι παράγεται από τη ροή του αέρα που μπαίνει στο εσωτερικό του. Ο αέρας ρέει από το εσωτερικό του κοχυλιού προς τα έξω και δημιουργεί θόρυβο. 
Στην πραγματικότητα αυτό που ακούμε είναι απλά θόρυβος. 
Ο θόρυβος από το περιβάλλον που παράγεται γύρω μας και μέσα μας.
Κανονικά τον θόρυβο αυτό δεν τον ακούμε ή καλύτερα δεν του δίνουμε προσοχή γιατί η έντασή του είναι πολύ χαμηλή. 
Το κοχύλι γίνεται ένα ηχείο και με το σχήμα που έχει, μπορεί να ενισχύσει τον θόρυβο.
Έτσι εμείς νομίζουμε ότι ακούμε τη θάλασσα.


Πολλοί από μας έχουμε την συνήθεια, όταν πάμε στη θάλασσα, να μαζεύουμε κοχύλια για αναμνηστικά ή διακοσμητικά.
Μερικές φόρες κάνουμε διάφορες κατασκευές μ΄αυτά.
Τα κοχύλια όμως, όπως και τα βότσαλα, είναι μέρος της φύσης.
Έτσι πρέπει να να παραμένουν στο φυσικό τους περιβάλλον. 
Τα ψάρια τα χρησιμοποιούν για να κρύβονται από αρπακτικά και τα καβούρια τα χρησιμοποιούν ως προσωρινά καταφύγια.
Η απομάκρυνση των κοχυλιών μπορεί να βλάψει τα οικοσυστήματα.


Επίσης οι περιβαλλοντολόγοι μάς συμβουλεύουν να μην αγοράζουμε κοχύλια από τα καταστήματα.
Αυτά τα κοχύλια για να είναι σε εξαιρετική κατάσταση και να μπορούν να πωληθούν, τα μαζεύουν όταν το ζώο βρίσκεται ζωντανό ακόμα μέσα τους.
Έτσι, θανατώνονται τα μαλάκια και αλλοιώνεται η εικόνα της φύσης.
Δες στο παρακάτω βίντεο πώς ένα χταπόδι, επειδή δεν βρήκε κάποιο κοχύλι, χρησιμοποίησε ένα πλαστικό ποτήρι για να προστατευτεί.


Κάποια μαλάκια εκτός από το όστρακό τους, φτιάχνουν και μαργαριτάρια.
Το μαργαριτάρι είναι ένα σκληρό υλικό το οποίο παράγεται από κάποια μαλάκια με όστρακο.
Όταν ένας κόκκος άμμου ή κάποιο παράσιτο, εισχωρήσει στο κοχύλι ενός στρειδιού, τότε το στρείδι ενοχλείται. 
Το μαλάκιο επειδή δε μπορεί να διώξει το σκουπίδι, παράγει μια λεία σκληρή κρυστάλλινη ουσία  το μάργαρο, γύρω από αυτό για να προστατεύσει τον εαυτό του. 
Όσο το σκουπίδι μένει εκεί, το όστρακο συνεχίζει να παράγει στρώματα αυτής της ουσίας, ώσπου μετά από κάποια χρόνια το σκουπίδι έχει παγιδευτεί μέσα σε ένα λείο και λαμπερό μαργαριτάρι. 


Όπως και τα όστρακα, το μαργαριτάρι αποτελείται από ανθρακικό ασβέστιο
Τα ιδανικά μαργαριτάρια είναι στρογγυλά και απαλά, αν και μπορεί να έχουν κι άλλα σχήματα. 
Τα καλύτερης ποιότητας φυσικά μαργαριτάρια έχουν μεγάλη αξία και θεωρούνται πολύτιμοι λίθοι, σχηματίζονται αυθόρμητα στη φύση και είναι πολύ σπάνια.