Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2024

Παιχνίδια με τα κλάσματα (Μαθηματικά Ε' & ΣΤ' Τάξη)


Ελάτε, παιδιά να παίξουμε με τα κλάσματα.
Τα Μαθηματικά μπορεί να μας φαίνονται δύσκολα, αλλά μπορούν να γίνουν ένα ευχάριστο παιχνίδι.
Και μην ξεχνάτε ότι στη ζωή μπορεί να δυσκολευόμαστε, μετά να μαθαίνουμε, ίσως να ξεχνάμε, ύστερα να ξαναθυμόμαστε, συνεχώς να εξασκούμαστε αλλά πάντα έχουμε καλή διάθεση.


Τα κλάσματα
Η λέξη "κλάσμα" προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη κλω που σημαίνει κόβω, τεμαχίζω κάτι.
Το κλάσμα λοιπόν δηλώνει ότι έχουμε ένα κομμάτι, δηλαδή ένα μέρος κάποιου πράγματος. 
Αυτό που μοιράζεται, δηλαδή το 1, το ολόκληρο πράγμα, μπορεί να χωριστεί σε ίσα μέρη. 
Έτσι, το κλάσμα δηλώνει σε πόσα ίσα μέρη χωρίσαμε το ολόκληρο, δηλαδή, τον αριθμό 1 και πόσα από αυτά τα μέρη πήραμε.
Κάθε κλάσμα είναι μια διαίρεση. 
Δείχνει το πηλίκο του αριθμητή διά του παρονομαστή.


Γνήσια και καταχρηστικά κλάσματα
Όταν σε ένα κλάσμα ο αριθμητής είναι μικρότερος από τον παρονομαστή, τότε το κλάσμα αυτό ονομάζεται γνήσιο κλάσμα.
Το κλάσμα αυτό είναι μικρότερο από τη μονάδα.

Ένα κλάσμα είναι ίσο με τη μονάδα, όταν ο αριθμητής του είναι ίσος με τον παρονομαστή του.

Ένα κλάσμα όταν έχει αριθμητή μεγαλύτερο από τον παρονομαστή, λέγεται καταχρηστικό κλάσμα.
Το κλάσμα αυτό είναι μεγαλύτερο από τη μονάδα.


Κλασματική μονάδα
Κλασματική μονάδα λέγεται το κλάσμα που έχει αριθμητή το 1.
Μεταξύ πολλών κλασματικών μονάδων, μεγαλύτερη είναι η κλασματική μονάδα που έχει τον μικρότερο παρονομαστή.


Ισοδύναμα κλάσματα
Δύο κλάσματα λέγονται ισοδύναμα ή ίσα, όταν εκφράζουν το ίδιο μέρος του όλου, της ποσότητας. 
Ωστόσο τα κλάσματα που τα περιγράφουν είναι διαφορετικά.
Παρόλο που έχουν διαφορετικούς όρους, στην πραγματικότητα είναι ίσα μεταξύ τους.


Ανάγωγα κλάσματα
Ένα κλάσμα ονομάζεται ανάγωγο κλάσμα όταν δεν μπορεί να απλοποιηθεί, δηλαδή, δε γίνεται ο αριθμητής του και ο παρονομαστής του να διαιρεθούν με τον ίδιο αριθμό, παρά μόνο με το 1.


Δεκαδικά κλάσματα και δεκαδικοί αριθμοί.
Δεκαδικό κλάσμα λέγεται το κλάσμα που έχει παρονομαστή το 10, το 10, το 1,000 κ.τ.λ.
Για να μετατρέψουμε ένα δεκαδικό αριθμό σε δεκαδικό κλάσμα:
Στη θέση του αριθμητή γράφουμε ολόκληρο τον αριθμό, χωρίς την υποδιαστολή, .
Στη θέση του παρονομαστή γράφουμε τον αριθμό 1, με τόσα μηδενικά όσα και τα δεκαδικά ψηφία του αριθμού.

Για να μετατρέψουμε ένα δεκαδικό κλάσμα σε δεκαδικό αριθμό:
Γράφουμε μόνο τον αριθμητή του και χωρίζουμε με υποδιαστολή, ξεκινώντας από δεξιά, τόσα δεκαδικά ψηφία, όσα μηδενικά είχε ο παρονομαστής του κλάσματος.
🎲 Κλάσματα και δεκαδικά κλάσματα


Πρόσθεση και αφαίρεση κλασμάτων
Για να προσθέσω δύο ή περισσότερα κλάσματα, φροντίζω πρώτα να τα κάνω ομώνυμα.
Μετά προσθέτω τους αριθμητές τους και παρανομαστή βάζω τον ίδιο.

Για να κάνω αφαίρεση με δύο κλάσματα, φροντίζω πρώτα να τα κάνω ομώνυμα.
Μετά κάνω την αφαίρεση στους αριθμητές τους και παρανομαστή βάζω τον ίδιο.


Πολλαπλασιασμός κλασμάτων
Για να πολλαπλασιάσω δύο κλάσματα, πολλαπλασιάζω τους αριθμητές τους και μετά πολλαπλασιάζω τους παρονομαστές τους.


Διαίρεση κλασμάτων
Για να διαιρέσω δύο κλάσματα, φροντίζω πρώτα να τα κάνω ομώνυμα.
Μετά κάνω διαίρεση στους αριθμητές τους και φυσικά δε βάζω παρονομαστή.

Ένας άλλος τρόπος για να κάνουμε διαίρεση κλασμάτων είναι να αντιστρέψουμε τους όρους του δεύτερου κλάσματος και αντί για διαίρεση να κάνουμε πολλαπλασιασμό.

Για να κάνω πράξεις ακέραιου αριθμού με κλάσμα, μπορώ να μετατρέψω τον ακέραιο αριθμό σε κλάσμα, βάζοντας του απλά ως παρονομαστή το 1, και μετά να κάνω την πράξη.


Μετατροπή μεικτών αριθμών σε κλάσματα
Τα κλάσματα που περιέχουν ακέραιους αριθμούς και κλάσμα μαζί, λέγονται μεικτοί αριθμοί.
Για να κάνω πράξεις μεικτού αριθμού με κλάσμα, μπορώ να μετατρέψω τον μεικτό αριθμό σε κλάσμα και μετά να κάνω την πράξη.


Δες την παρακάτω ανάρτηση για να μάθεις εύκολα, χωρίς πολλά λόγια, πώς μπορούμε να μετατρέψουμε δεκαδικούς, ακέραιους, μεικτούς αριθμούς, σε κλάσματα ή ετερώνυμα σε ομώνυμα κλάσματα.