Πέμπτη 18 Ιουλίου 2024

Ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς


Ο χαρακτηρισμός Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, δίνεται από την UNESCO, σε μνημεία, κτίσματα ή τοποθεσίες που έχουν σπουδαία ιστορική, πολιτιστική, καλλιτεχνική ή περιβαλλοντική σημασία για όλον τον πλανήτη.
Βέβαια μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί;
Πόσο αντικειμενικός είναι αυτός ο κατάλογος;
Γιατί κάποια μνημεία περιλαμβάνονται σε αυτόν τον κατάλογο και κάποια άλλα, πολύ σημαντικά, δεν περιλαμβάνονται;
Γιατί κάποιες χώρες εκπροσωπούνται με πάρα πολλά μνημεία και κάποιες άλλες, που έχουν τεράστια προσφορά στον παγκόσμιο πολιτισμό, εκπροσωπούνται με λιγότερα;
Μήπως υπάρχουν συμφέροντα;


H UNESCO έχει συμπεριλάβει στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς γύρω στα 1.200 μνημεία και φυσικά τοπία σε όλον τον κόσμο.
👀 Κατάλογος Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς


 Η Ελλάδα βρίσκεται, μέχρι σήμερα, στην 17η θέση της παγκόσμιας κατάταξης των κρατών με τα περισσότερα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και εκπροσωπείται με 19 μνημεία.
Ας γνωρίσουμε τα μνημεία της Ελλάδας, με τη χρονολογική σειρά ένταξής τους στον κατάλογο.


1986 
Ναός του Επικούριου Απόλλωνα

Το πρώτο ελληνικό μνημείο, που καταχωρήθηκε στον κατάλογο, το 1986, ήταν ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα. 
Ο ναός, αφιερωμένος στον θεό της θεραπείας και του ήλιου, χτίσθηκε τον 5ο αιώνα στα βουνά, μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας. 
Συνδυάζει αρχαϊκά, κλασικά και παραδοσιακά αρκαδικά χαρακτηριστικά, ενώ ο κορινθιακός κίονας που βρίσκεται στο κέντρο του ναού έχει κιονόκρανο το οποίο είναι το αρχαιότερο σωζόμενο δείγμα. 


1987 
Αρχαιολογικός χώρος Δελφών

Το μεγαλοπρεπές ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς, χτισμένο στους πρόποδες του Παρνασσού, θεωρούνταν το κέντρο της γης. 
Ήταν το πιο διάσημο μαντείο της αρχαιότητας από τον 6ο αιώνα π.Χ. όπου δίνονταν οι αινιγματικοί χρησμοί του Απόλλωνα, μέσω της Πυθίας.


1987 
Ακρόπολη Αθηνών

Η Ακρόπολη της Αθήνας με τον Παρθενώνα, χτισμένο από τον Ικτίνο, το Ερέχθειο, τα Προπύλαια, σχεδιασμένα από τον Μνησικλή, τον ναό της Αθηνάς Νίκης και τα υπόλοιπα μνημεία, χτίστηκαν τον 5ο αιώνα π.Χ. και είναι παγκόσμια σύμβολα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. 


1988 
Άγιο Όρος

Στη χερσόνησο του Άθω, στη Χαλκιδική, βρίσκεται το Άγιο Όρος, που είναι το πνευματικό κέντρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Συνδιάζει τη φυσική ομορφιά και την αρχιτεκτονική δημιουργία. 
Στα είκοσι κοινόβια μοναστήρια, όπου ισχύει το Άβατο για τις γυναίκες, συναντάμε αριστουργήματα τέχνης, τοιχογραφίες, φορητές εικόνες, χρυσά αντικείμενα, κεντήματα και χειρόγραφα. 


1988 
Μετέωρα

Τα βυζαντινά Μοναστήρια των Μετεώρων είναι χτισμένα στις απότομες κορυφές των 
τεράστιων παλαιολιθικών βράχων από ψαμμίτη.
Περιλαμβάνουν μοναδικά έργα τέχνης, κειμήλια και τοιχογραφίες.
Οι πρώτοι ασκητές βρέθηκαν εκεί πριν από τον 11ο αιώνα, ενώ τα πρώτα μοναστήρια κτίστηκαν κατά τον 14ο αιώνα.
Από τα τριάντα ιστορικά μοναστήρια, σήμερα λειτουργούν μόνο τα έξι.


1988 
Παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης

Η Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε το 315 μ.Χ. και ήταν ένα από τα πρώτα κέντρα εξάπλωσης του Χριστιανισμού με πολλούς προχριστιανικούς ναούς που χτίστηκαν από τον 4ο έως τον 15ο αιώνα: Ροτόντα, Ναός της Αχειροποιήτου, Ναός Αγίου Δημητρίου, Μονή Λατόμου, Ναός Αγίας Σοφίας, Παναγία των Χαλκέων, Ναός Αγίου Παντελεήμονα, Ναός Αγίων Αποστόλων, Ναός Αγίου Νικολάου Ορφανού, Ναός Αγίας Αικατερίνης, Ναός του Παντοκράτορα Σωτήρα Χριστού, Μονή Βλατάδων, Ναός του Προφήτη Ηλία, Βυζαντινά Λουτρά, Τείχη της Θεσσαλονίκης.


1988 
Ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο

Σε μια μικρή κοιλάδα της Πελοποννήσου βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Επιδαύρου.
Η λατρεία του Ασκληπιού ξεκίνησε εκεί για πρώτη φορά τον 6ο π.Χ. αιώνα, αλλά τα κύρια μνημεία χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα. 
Το Ιερό της Επιδαύρου, με το Θέατρο, τους Ναούς της Αρτέμιδος και του Ασκληπιού, τη Θόλο, το Εγκοημέρειο, τα Προπύλαια, την αίθουσα συμποσίων, τα λουτρά, τις αθλητικές και νοσοκομειακές εγκαταστάσεις, είναι ένα μοναδικό δείγμα της ελληνικής αρχιτεκτονικής του 4ου αιώνα π.Χ. 
Το Θέατρο της Επιδαύρου, με τη συγκλονιστική ακουστική συνεχίζει να χρησιμοποιείται για παραστάσεις αρχαίου δράματος κάθε καλοκαίρι με το Φεστιβάλ Επιδαύρου.


1988 
Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου

Η παλαιά πόλη της Ρόδου άσκησε μεγάλη επιρροή σε όλη την ανατολική Μεσόγειο, στα τέλη του Μεσαίωνα. 
Η μεσαιωνική πόλη που αναπτύχθηκε πάνω σε ένα τμήμα της αντίστοιχης ελληνιστικής περιλαμβάνει φράγκικα και οθωμανικά κτίσματα.
Με το Παλάτι των Μεγάλων Αρχόντων, το Νοσοκομείο και τον δρόμο των Ιπποτών, η Άνω Πόλη αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα αστικά κέντρα της Γοτθικής περιόδου. 
Στην Κάτω Πόλη, η Γοτθική αρχιτεκτονική συνυπάρχει αρμονικά με τα τζαμιά, τα δημόσια λουτρά και με άλλα κτίρια της Οθωμανικής περιόδου.


1989 
Αρχαιολογικός χώρος του Μυστρά

Το 1249 μ.Χ. ιδρύθηκε ο Μυστράς από τους Φράγκους. 
Επανακτήθηκε από τους Βυζαντινούς και έγινε το κέντρο της βυζαντινής εξουσίας στη νότια Ελλάδα.
Αργότερα κατακτήθηκε από τους Τούρκους και τους Βενετούς και τελικά η πόλη εγκαταλείφθηκε το 1832.
Ως κέντρο της βυζαντινής εξουσίας στολίστηκε με οχυρώσεις, παλάτια, εκκλησίες, μοναστήρια και σπίτια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής. 
Ο Μυστράς ήταν ένας ζωντανός οικισμός από τον 13ο αιώνα έως τον 19ο αιώνα και εκεί συναντάμε όλες τις πτυχές του ύστερου βυζαντινού πολιτισμού.


1989 
Αρχαιολογικός χώρος της Ολυμπίας

Το ιερό της Ολυμπίας στη βορειοδυτική Πελοπόννησο, βρίσκεται σε ένα φυσικό σκηνικό ομορφιάς και γαλήνης. 
Τον 10ο αιώνα π.Χ. η Ολυμπία έγινε το κέντρο λατρείας του Δία. 
Το μνημείο της Άλτης -το ιερό των θεών- συγκεντρώνει σημαντικά αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Εκτός από τους ναούς, υπάρχουν και τα υπολείμματα όλων των αθλητικών εγκαταστάσεων που δημιουργήθηκαν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και οι οποίοι διοργανώνονταν στην Ολυμπία, από το 776 π.Χ., κάθε τέσσερα χρόνια.
Σε αυτόν τον παγκόσμιο τόπο, γεννήθηκε η Ολυμπιακή Ιδέα.


1990
Δήλος

Η Δήλος θεωρούνταν ως «το πιο ιερό από όλα τα νησιά» στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. 
Ήταν σημαντική ως θρησκευτικός χώρος και το ιερό του Απόλλωνα προσέλκυε προσκυνητές από όλη την Ελλάδα και έτσι η Δήλος ήταν ένα σπουδαίο εμπορικό λιμάνι. 
Το νησί έφτασε στο αποκορύφωμα της δόξας του κατά την Αρχαϊκή και Κλασική περίοδο, όταν απέκτησε τον πανελλήνιο χαρακτήρα του και έως τον 2ο αιώνα μ.Χ. ήταν το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο όλου του κόσμου.


1990 
Μονές Δαφνίου, Οσίου Λουκά και Νέα Μονή Χίου

Παρά τη σημαντική γεωγραφική τους απόσταση -το πρώτο στην Αττική, το δεύτερο στη Φωκίδα και το τρίτο στο Αιγαίο- αυτά τα τρία μοναστήρια έχουν πολλά κοινά στοιχεία
· οι εκκλησίες έχουν κτισθεί με μεγάλο θόλο ο οποίος στηρίζεται με μικρές αψίδες δημιουργώντας έναν οκταγωνικό χώρο. 
Τον 11ο και 12ο αιώνα οι εκκλησίες είχαν ποικίλο διάκοσμο, πολύχρωμα μάρμαρα, ψηφιδωτά και μωσαϊκά σε χρυσό φόντο.
Τα τρία μοναστήρια αποτελούν τα σημαντικότερα μνημεία της μεσοβυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής. 
Η μονή Οσίου Λουκά ακόμη και σήμερα είναι τόπος λατρείας με ζωντανή μοναστική κοινότητα.


1992 
Πυθαγόρειο και Ηραίο Σάμου

Η Σάμος ήταν ένα από τα σημαντικότερα κέντρα πολιτικών και πολιτιστικών εξελίξεων από την προϊστορική εποχή μέχρι σχεδόν τον Μεσαίωνα και κορυφαία ναυτική και εμπορική δύναμη στον ελληνικό κόσμο.
Πολλοί πολιτισμοί έχουν κατοικήσει σ΄αυτό το μικρό νησί κοντά στη Μικρά Ασία.
Τα ερείπια του Πυθαγορείου, ενός αρχαίου οχυρού λιμανιού με ελληνικά και ρωμαϊκά μνημεία και μια εντυπωσιακή σήραγγα-υδραγωγείο, καθώς και το Ηραίο, ναός της Σαμιακής Ήρας, διακρίνονται ακόμη και σήμερα.


1996 
Αρχαιολογικός χώρος της Βεργίνας

Η πόλη Αιγαί ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του βασιλείου της αρχαίας Μακεδονίας. 
Ανακαλύφθηκε κατά τον 19ο αιώνα κοντά στη Βεργίνα, στη βόρεια Ελλάδα. 
Τα σημαντικότερα μνημεία είναι το Παλάτι, το οποίο είναι γεμάτο ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Υπάρχει επίσης ένας χώρος ταφής με περισσότερους από 300 τάφους, μερικοί εκ των οποίων χρονολογούνται πίσω στον 11ο αιώνα π.Χ.
Ένας από τους βασιλικούς τάφους στη Μεγάλη Τύμβο, αναγνωρίστηκε ως ο τάφος του Φιλίππου του Β’.


1999 
Αρχαιολογικός χώρος Μυκηνών και Τίρυνθας

Οι αρχαιολογικοί χώροι των Μυκηνών και της Τίρυνθας αποτελούν τα επιβλητικά μνημεία των δύο μεγαλύτερων πόλεων του Μυκηναϊκού πολιτισμού, ο οποίος κυριάρχησε στην ανατολική Μεσόγειο από τον 15ο έως τον 12ο αιώνα π.Χ.
Αυτές οι δύο πόλεις συνδέονται με τα Ομηρικά έπη, Ιλιάδα και Οδύσσεια, τα οποία επηρέασαν την ευρωπαϊκή τέχνη και τη λογοτεχνία.
Η ακρόπολη των Μυκηνών είναι το βασίλειο του μυθικού Αγαμέμνονα και το σημαντικότερο και πλουσιότερο ανακτορικό κέντρο της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην Ελλάδα. Έδωσε το όνομά της σε έναν από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς της ελληνικής προϊστορίας: τον μυκηναϊκό πολιτισμό.
Η Τίρυνθα, που βρίσκεται 20 χλμ. βορειοανατολικά των Μυκηνών, είναι ένα άλλο εξαιρετικό παράδειγμα του μυκηναϊκού πολιτισμού. 


1999 
Ιστορικό κέντρο της Πάτμου και σπήλαιο της Αποκάλυψης

Η Πάτμος, στα Δωδεκάνησα, είναι το νησί όπου γύρω στο 95 μ.Χ. ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος έγραψε το Ευαγγέλιο και την Αποκάλυψη. 
Από τον 10ο αιώνα είναι τόπος προσκυνήματος και σταθμός της ελληνορθόδοξης μάθησης. 
Το μοναστηριακό συγκρότημα κυριαρχεί στο νησί. 
Ο παλιός οικισμός της Χώρας, ο οποίος συνδέεται με αυτό, περιλαμβάνει θρησκευτικά και λαϊκά κτίρια.
Η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου είναι το μοναδικό παράδειγμα στην Ελλάδα οργανωμένου οικισμού γύρω από ένα οχυρωμένο μοναστηριακό συγκρότημα. 


2007 
Παλιά πόλη της Κέρκυρας

Η Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας με τα δύο φρούρια της, το παλαιό και το νέο, βρίσκεται στην είσοδο της Αδριατικής Θάλασσας και κατοικείται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. 
Λόγω της στρατηγικής θέσης της η Κέρκυρα εξελίχθηκε σε σημαντικό λιμάνι που προστάτευε το νησί από τις αλλεπάλληλες πολιορκίες. 
Από το νησί της Κέρκυρας στο πέρασμα των αιώνων πέρασαν πολλοί κατακτητές, που άφησαν τα αποτυπώματά τους τόσο στον πολιτισμό της όσο και στην αρχιτεκτονική της πόλης, μέχρι να καταλήξει στους Έλληνες· Ενετοί, Γάλλοι, Βρετανοί.
Η Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας θεωρείται μία από τις σημαντικότερες οχυρωμένες πόλεις της Μεσογείου.


2016 
Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων

Οι Φίλιπποι, που β
ρίσκονται στη βορειοανατολική Ελλάδα, στην αρχαία διαδρομή που ενώνει την Ευρώπη με την Ασία, την Εγνατία οδό, είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Βόρειας Ελλάδας, με πλήθος μνημείων, από την ελληνιστική περίοδο μέχρι τα ύστερα βυζαντινά χρόνια. 
Η ελληνιστική πόλη του Φιλίππου Β ήταν η σπουδαιότερη πόλη της ανατολικής Μακεδονίας, αλλά και σημαντικό κέντρο χριστιανικής πίστης και προσκυνήματος μετά την επίσκεψη του Αποστόλου Παύλου. 
Τα παλαιοχριστιανικά μνημεία των Φιλίππων είναι από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία αυτής της ιστορικής περιόδου σε ολόκληρο τον κόσμο.


2023 
Πολιτιστικό Τοπίο Ζαγορίου

Η περιοχή του Ζαγορίου, που βρίσκεται σε ένα εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον, με δάση, πλούσια βιοποικιλότητα, ποτάμια, λίμνες και εντυπωσιακούς γεωμορφολογικούς σχηματισμούς, περιλαμβάνει ένα σύνολο οικισμών εξαιρετικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, που συνδέονται μεταξύ τους με μοναδικό δίκτυο λιθόστρωτων μονοπατιών και γεφυριών, τα οποία διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. 
Οι οικισμοί που περιλαμβάνουν μεγάλα ή μικρότερα αρχοντικά σπίτια, εκκλησίες διακοσμημένες με μοναδικές τοιχογραφίες, σχολεία στα οποία φοίτησαν γενιές Ζαγορησίων, απέκτησαν τη σημερινή τους ιδιαίτερη αρχιτεκτονική μορφή, στη διάρκεια του 18ου και του 19ου αιώνα. 


Η Ελλάδα είναι μια πανέμορφη χώρα, γεμάτη φυσικές ομορφιές, θάλασσες, βουνά, φαράγγια, ακρογιάλια, έχει όμως και έναν σπουδαίο πολιτισμό πολλών αιώνων.
Σε κάθε σημείο της Ελλάδας θα δεις τα μοναδικά σημάδια της φύσης και του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Διάβασε, αν θες, και τις παρακάτω αναρτήσεις.