Τετάρτη 15 Μαρτίου 2023

Άλκη Ζέη, η αγαπημένη συγγραφέας των παιδιών


Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε το 1923 στην Αθήνα. 
Τα πρώτα παιδικά της χρόνια τα πέρασε στη Σάμο. 
Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το γράψιμο. 
Στις πρώτες ακόμη τάξεις του Γυμνασίου άρχισε να γράφει κείμενα για το κουκλοθέατρο.  


Την περίοδο της κατοχής αγωνίστηκε κατά των Γερμανών ενώ τα επόμενα χρόνια εξορίστηκε για τις πολιτικές της πεποιθήσεις.
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας.


Από το 1954 έως το 1964 έζησε σαν πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. 
Το 1963 εκδίδει το πρώτο της μυθιστόρημα Το καπλάνι της βιτρίνας, που το έχει εμπνευστεί από τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. 
Το βιβλίο αυτό είναι έργο-σταθμός για την ελληνική παιδική λογοτεχνία και θεωρείται πλέον ένα κλασικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για παιδιά, με συνεχείς επανεκδόσεις από το 1963 και πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό. 
Διάβασε για το βιβλίο αυτό περισσότερα στην παρακάτω ανάρτηση.


Το 1964 επέστρεψε από τη Ρωσία, οικογενειακώς στην Ελλάδα.
Το 1967, με τον ερχομό της Χούντας,  ξανάφυγε, για το Παρίσι και γύρισε, με την οικογένειά της, όταν έπεσε η δικτατορία.


Τα επόμενα χρόνια έγραψε πολλά παιδικά βιβλία που αγαπήθηκαν και μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες.
Το 1971 κυκλοφόρησε ένα από τα πιο αγαπημένα, παγκοσμίως, παιδικά βιβλία, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου.
Το μυθιστόρημα αυτό παρουσιάζει ένα αγόρι, τον Πέτρο, που στην ηλικία των εννιά ετών ζει τον πόλεμο του 1940 και κατόπιν μεγαλώνει μέσα στην κατεχόμενη, από τους Γερμανούς, Αθήνα.
Διάβασε περισσότερα για το βιβλίο αυτό στην παρακάτω ανάρτηση.


 Το 1987 κυκλοφορεί το πρώτο της βιβλίο για μεγάλους Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα. 
Έχει επίσης μεταφράσει από τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα ρωσικά, αρκετά βιβλία.
Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της.


Αναγορεύτηκε επίτιμη διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Κύπρου, του
 Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Πατρών.
Το 2013 κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία της με τον τίτλο Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο.
Το 2015 έλαβε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής.
Επίσης την ίδια χρονιά τιμήθηκε από τη Γαλλία με τον τίτλο του Ταξιάρχη του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων.


Η Άλκη Ζέη είχε μια πολύ στενή σχέση με την επίσης σπουδαία συγγραφέα παιδικών βιβλίων, Ζορζ Σαρρή. 
Οι δύο φίλες έζησαν παρέα από τα νεανικά τους χρόνια, μέχρι το τέλος της ζωής τους, ευτυχισμένες αλλά και δύσκολες στιγμές της ελληνικής ιστορίας.
Καθιέρωσαν κι οι δύο ένα νέο στυλ στο νεανικό μυθιστόρημα, με πολλά αυτοβιογραφικά αλλά και πολιτικά, κοινωνικά, ιστορικά στοιχεία.
Έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών στις 27 Φεβρουαρίου 2020.


Τα βιβλία της Άλκης Ζέη απευθύνονται κυρίως στα παιδιά και τους εφήβους αλλά διαβάζονται με μεγάλη ευχαρίστηση και από τους ενήλικες. 
Τα περισσότερα είναι εμπνευσμένα από προσωπικές της εμπειρίες και ιστορικά γεγονότα. 
Τα θέματά τους είναι καθημερινά και πανανθρώπινα.


Εργογραφία:

  • Το καπλάνι της βιτρίνας (1963)
  • Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου (1971)
  • Αρβυλάκια και γόβες (1975)
  • Ο θείος Πλάτων (1975)
  • Κοντά στις ράγες (1977)
  • Μια Κυριακή του Απρίλη (1978)
  • Τα παπούτσια του Αννίβα (1979)
  • Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (1987)
  • Η μωβ ομπρέλα (1989)
  • Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων (1990)
  • Ματίας (1993)
  • Σπανιόλικα Παπούτσια (1994)
  • Γατοκουβέντες (1996)
  • Νεανική Φωνή (1996)
  • Η δωδέκατη γιαγιά και άλλα.. (1998)
  • Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της (2002)
  • Ο Ψεύτης Παππούς (2007)
  • Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο (2013)
  • Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά; (2017)
  • Ένα παιδί από το πουθενά (2019)