Δευτέρα 25 Μαρτίου 2024

Η Φιλική Εταιρεία


Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια μυστική οργάνωση  η οποία ένωσε τους Έλληνες των τουρκοκρατούμενων περιοχών. 
Ξεκίνησε από Έλληνες του εξωτερικού, οι οποίοι ήταν πλούσιοι, πολύ προοδευτικοί και με μεγάλη μόρφωση. 
Ιδρύθηκε, το 1814, μυστικά στην Οδησσό, που ήταν τότε μεγάλη πόλη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.


Είχε σκοπό να οργανώσει τις προσπάθειες των υπόδουλων Ελλήνων για την απελευθέρωσή τους. 
Ιδρυτές της ήταν τρεις έμποροι, ο Εμμανουήλ Ξάνθος, ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ.


Αυτοί άρχισαν να διαδίδουν πως τάχα ο Ιωάννης Καποδίστριας, υπουργός του Τσάρου Αλέξανδρου, ήταν μυστικός προστάτης της οργάνωσης. 
Η Φιλική Εταιρεία όμως στηρίχτηκε πάνω σε ένα άλλο, μεγαλύτερο ψέμα· άφησαν να εννοηθεί ότι υπήρχε από πίσω μια μυστική Υπέρτατη Αρχή που ίσως ήταν ο ίδιος ο Τσάρος της Ρωσίας.
Φυσικά κάτι τέτοιο δε ίσχυε.
Ας δούμε ένα απόσπασμα από την ταινία του 1971 «Παπαφλέσσας», σχετικό με τη Φιλική Εταιρεία.


Την ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας ανέλαβε, 
στις 12 Απριλίου 1820, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, γόνος φαναριώτικης οικογένειας και υπασπιστής του τσάρου.
Τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας στην αρχή ήταν ελάχιστα. 
Το 1818, όμως, η οργάνωση μετέφερε την έδρα της στην καρδιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη. 


Τότε η στρατολόγηση μελών επεκτάθηκε σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στη σημερινή Ελλάδα.
Από το 1818 μέχρι το 1820 άρχισαν να πολλαπλασιάζονται τα μέλη της.
Τους πρώτους μήνες του 1821 τα μέλη της ήταν δεκάδες χιλιάδες, παρόλο που είναι γνωστά μόνο 1096 ονόματα. 
Τα μέλη ήταν κυρίως έμποροι και μικροαστοί, αλλά και Φαναριώτες και κοτζαμπάσηδες και κληρικοί αλλά και οπλαρχηγοί όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Αναγνωσταράς, ο Παπαφλέσσας, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Ζαΐμης, ο Λόντος, ο Νοταράς, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός κ.ά.


Η διαδικασία της μύησης ήταν ιδιαίτερη και δίνονταν μεγάλος όρκος.
Η τήρηση του όρκου αυτού ήταν βασικός και αδιαπραγμάτευτος όρος για τη συμμετοχή στη Φιλική Εταιρεία. Έπρεπε η οργάνωση, όσο μεγάλωνε, να διατηρήσει το μυστικό χαρακτήρα της, ώστε να μπορέσει να φέρει εις πέρας το σκοπό της, που δεν ήταν άλλος από την απελευθέρωση του Έθνους. 
Για το λόγο αυτό, οι Φιλικοί δε θα έπρεπε να μοιράζονται πληροφορίες, που σχετίζονται με την οργάνωση, ούτε μεταξύ ατόμων της ίδιας τους της οικογένειας.


Η Φιλική Εταιρεία δεν κατάφερε να οργανώσει τους Έλληνες, ωστόσο τους εμψύχωσε και τους έκανε να μη νιώθουν μόνοι και απροστάτευτοι.


Αν θες να δεις και να μάθεις περισσότερα για το 1821, μπορείς να πατήσεις τους παρακάτω συνδέσμους.