Πάντα το καλό σκορπάει φως.
Τι γίνεται όμως όταν έρχεται το σκοτάδι και καλύπτει τα πάντα;
Πώς μπορεί να επιστρέψει το φως στις ζωές των ανθρώπων.
Λίγο πριν το 1940 το σκοτάδι του φασισμού απλώθηκε στην Ευρώπη.
Ας κάνουμε λοιπόν μια γιορτή κι ας θυμηθούμε τη γενναιότητα και την αποφασιστικότητα των Ελλήνων για να ελευθερώσουν την πατρίδα τους.
Ας δούμε πρώτα όλα τα ιστορικά γεγονότα, μέσα από ένα σύντομο χρονικό με φωτογραφίες της εποχής.
.jpg)
Λίγο πριν το 1940 η Γερμανία με αρχηγό τον δικτάτορα Αδόλφο Χίτλερ ξεκίνησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εισβάλλοντας στην Πολωνία και μετά σε ακόμη δέκα χώρες.
Μαύρο σκοτάδι έπεσε
σε όλη την Ευρώπη.
Το μόνο φως είν’ η φωτιά.
Ερήμωσαν οι τόποι.
ένα τεράστιο ΟΧΙ στον Ιταλό δικτάτορα Μουσολίνι που ζητά
να περάσει ο ιταλικός στρατός μέσα από την Ελλάδα και να
κατακτήσει διάφορα μέρη της.
Ένας λαός, μία σταλιά,
όχι, φωνάζει, όχι.
Για να νικήσει το θεριό,
το πείσμα όμως το ΄χει.
«Όχι» φωνάζουν τα βουνά.
«Όχι» λένε οι κάμποι.
Σαν άστρο κει στον ουρανό
το «Όχι» πάντα λάμπει.
Το κύμα πάνω στον αφρό
το «Όχι» σχηματίζει.
Και στο σχολείο το παιδί
το «Όχι» ζωγραφίζει.
Οι Ιταλοί επιτέθηκαν στην Ελλάδα και αρχίζει ο πόλεμος του
1940. Οι νέοι από όλα τα μέρη της χώρας, ανεβαίνουν σε τρένα,σε αυτοκίνητα, σε κάρα και με ενθουσιασμό ξεκινούν για να πολεμήσουν τον εχθρό και να υπερασπιστούν την πατρίδα τους.
Ένας φαντάρος ξεκινά
στο μέτωπο να πάει
τη μάνα και τ' αδέρφια του
τους αποχαιρετάει.
Γιε μου, στον πόλεμο που πας
δεν πας για να σκοτώσεις,
στα χιονισμένα τα βουνά
τα όνειρα θα σώσεις·
τη λεμονιά μας στην αυλή
το φαγητό στο πιάτο,
και τα παιχνίδια των παιδιών
με τον μικρό μας γάτο.
Αυτά είναι τα όνειρα,
αυτή είν' η ζωή σου.
Σ' αυτά τα λίγα πράματα
με την ψυχή ορκίσου.
Οι Έλληνες πολεμούν γενναία στα βουνά της Αλβανίας
και νικούν.
Βοηθούν οι αγρότες, οι εργάτες, οι φοιτητές, οι γυναίκες της Ηπείρου κουβαλώντας πάνω στα βουνά της Πίνδου, τρόφιμα, ρούχα, όπλα.
Το χιόνι έγινε βουνό,
άφαντο το χορτάρι,
μια παπαρούνα κόκκινη
το αίμα στο λιθάρι.
Το σώμα του δεν τον κρατά,
μα η ψυχή λιοντάρι.
Όταν «αέρα» τραγουδά,
δεν παίρνει αυτός χαμπάρι.
Και πεινασμένος, άρρωστος
και με μισό ποδάρι,
τον τόπο του, τον ιερό
κανείς δεν θα τον πάρει.
Απελπισμένος ο Μουσολίνι ζητάει τη βοήθεια του Χίτλερ.
Ο γερμανικός στρατός εισβάλει στην Ελλάδα.
Ο ελληνικός στρατός αναγκάζεται να υποχωρήσει κι οι Γερμανοί κατακτούν την Ελλάδα.
Πείνα, φόβος, βασανιστήρια, θάνατος απλώνονται πάνω από τη χώρα.
Γερμανική Κατοχή...
Είμαι παιδί της κατοχής,
της φτώχειας και της πείνας
και στα σοκάκια τριγυρνώ
της έρημης Αθήνας.
Ψάχνω ένα ξεροκόματο,
κει, μέσα στα σκουπίδια
και οι εχθροί με κυνηγούν
σαν μανιασμένα φίδια.
Όλα τα παιδιά (κουρελήδες, στρατιώτες, ανάπηροι, παιδιά στο συσσίτιο) με μουσική υπόκρουση προχωρούν αργά και συγκεντρώνονται στη σκηνή φτιάχνοντας μια παγωμένη εικόνα.
Στη συνέχεια τραγουδούν όλοι μαζί.
Συννεφιασμένη Κυριακή
(Στίχοι, Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης)
Τέσσερα χρόνια, από το 1940 ως το 1944 οι Έλληνες ζουν σκλαβωμένοι.
Νέοι, γέροι, άντρες, γυναίκες συμμετέχουν στην Εθνική Αντίσταση.
Οι αγωνιστές σκορπούσαν προκηρύξεις για να ξεσηκώσουν
τον κόσμο, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους για την Ελευθερία.
Οι αγωνιστές σκορπούσαν προκηρύξεις για να ξεσηκώσουν
τον κόσμο, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους για την Ελευθερία.
Μόλις περνούν οι Γερμανοί
την πόρτα της Αθήνας
τα δάκρυα κυλούν αργά
στα μάτια της Μαρίνας.
Μα κάτω δεν το έβαλε
και μ' όλη την παρέα
στο υπόγειο μαζεύονταν
του φίλου τους Αντρέα.
Τις προκηρύξεις τύπωναν
μαζί με τη Μαρία.
Στα σκοτεινά συζήταγαν
για την ελευθερία.
Και τα βραδάκια στα στενά,
αυτή κι η Δωροθέα
στους τοίχους έγραφαν κρυφά
συνθήματα γενναία.
Ο λαός αγωνίζεται και αντιστέκεται.
Οι αγωνιστές σκορπούσαν προκηρύξεις για να ξεσηκώσουν
τον κόσμο, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους για την Ελευθερία και έναν κόσμο όμορφο, χωρίς πολέμους και αδικίες.
Τα μισά παιδιά μοιράζουν τις προκηρύξεις που έχουν κόψει
από το παράρτημα και τ’ άλλα γράφουν συνθήματα στον τοίχο.
Το ακορντεόν
(Στίχοι: Γιάννης Νεγρεπόντης, Μουσική: Μάνος Λοΐζος)
Για την ελευθερία της χώρας αγωνίστηκαν και τα παιδιά.
Έκλεβαν από τα γερμανικά φορτηγά βενζίνη και τρόφιμα
και τα έδιναν στους φτωχούς και τους πεινασμένους.
Τα γενναία αυτά παιδιά ήταν οι Σαλταδόροι.
Θεατρικό
ΟΙ ΣΑΛΤΑΔΟΡΟΙ (της Άννας Παλάντζα)
Αθήνα 1941. Κατοχή.
Μια παρέα παιδιών κάθεται στην άκρη του δρόμου περιμένοντας να περάσουν τα γερμανικά φορτηγά, να ορμήσουν και να αρπάξουν ό,τι μπορούν.
Ξαφνικά έρχεται ένας Γερμανός στρατιώτης και υποψιασμένος τους ανακρίνει.
Τα παιδιά με χιούμορ και εξυπνάδα καταφέρνουν να τον ξεγελάσουν παίζοντας ρεμπέτικα τραγούδια.
Οι Γερμανοί νικιούνται σε όλη την Ευρώπη γιατί κι άλλοι λαοί,
αγωνίζονται ενάντια στον φασισμό και τον ναζισμό.
Κατεβάζουν απ’ την Ακρόπολη τη γερμανική σημαία με τη
σβάστικα και εγκαταλείπουν την Ελλάδα.
Έρχεται η Απελευθέρωση και η Ελλάδα γίνεται και πάλι ελεύθερη χώρα.
Ο κόσμος ξεχύνεται στους δρόμους και πανηγυρίζει.
Ο πόλεμος τελείωσε,
οι Γερμανοί το σκάσαν,
τον πόλεμο που έφεραν
ντροπιαστικά τον χάσαν.
Όμως κανένας δεν ξεχνά
τα βάσανα, τον πόνο
που έφερε ο πόλεμος
σε τόσο λίγο χρόνο
οι Γερμανοί το σκάσαν,
τον πόλεμο που έφεραν
ντροπιαστικά τον χάσαν.
Όμως κανένας δεν ξεχνά
τα βάσανα, τον πόνο
που έφερε ο πόλεμος
σε τόσο λίγο χρόνο
Από εκείνες τις σκοτεινές εποχές πέρασαν δεκάδες χρόνια.
Ο Χίτλερ, ο Μουσολίνι και η ναζιστική Γερμανία νικήθηκαν.
Ο πόλεμος, ο φασισμός, η αδικία όμως πάντα χτυπούν
την πόρτα των λαών.
Για να μη ξαναγυρίσει αυτός ο τρόμος που στοίχισε τη ζωή
σε εκατομμύρια ανθρώπους, πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την ισότητα
όλων των ανθρώπων, να σταματήσουμε τον ρατσισμό, τη βία, να αγκαλιάσουμε όλους τους ανθρώπους, Έλληνες, ξένους, διαφορετικούς.
Γιατί τους λαούς τίποτα δεν τους χωρίζει.
Κι αν και τώρα σε τόσα μέρη του κόσμου ο πόλεμος πληγώνει,
εμείς ας κρατήσουμε σφιχτά τουλάχιστον την ελπίδα.
Ο πόλεμος είναι φωτιά
που καίει τους ανθρώπους
και στάχτη αφήνει μοναχά
στους όμορφους τους τόπους.
Μα από τη στάχτη ξεπηδά
μία μικρή ελπίδα.
Την άρπαξα, τη φύλαξα
αμέσως σαν την είδα.
Στη χούφτα μου την κράτησα
σφιχτά να μη μου φύγει
για να τη δώσω στους λαούς
κι ας είναι τόση λίγη.
Κι απ' την ελπίδα τράφηκαν
παιδιά στην Παλαιστίνη.
Στην Ουκρανία, στο Σουδάν
ζητούν όλοι ΕΙΡΗΝΗ.
Ένα τραγούδι για τα παιδιά του πολέμου
(Στίχοι, Μουσική: Νίκος Συμεωνίδης)
ΟΔΗΓΙΕΣ
1. Ο αριθμός των παιδιών που συμμετέχουν μπορεί να τροποποιείται κάθε φορά, ανάλογα με τις ανάγκες και τη σύνθεση της τάξης.
2. Τα παιδιά θα φοράνε ρούχα της εποχής (στρατιώτης, πεινασμένο παιδί, μάνα κ.τ.λ.). Οι σαλταδόροι θα φοράνε σκισμένα κοντά παντελονάκια, τραγιάσκες και παλιά παπούτσια.
3. Μπορούν να αφαιρεθούν ή να προστεθούν επιπλέον ποιήματα.
4. Μπορούν να προστεθούν και άλλα τραγούδια στην παράσταση.
5. Στην παράσταση γίνεται να προβληθούν βίντεο με ντοκουμέντα της εποχής, κατάλληλα για παιδιά.
6. Για τον στολισμό της σκηνής μπορούν να φτιαχτούν τα σημαιάκια του '40.
7. Δες επιπλέον υλικό για την 28η Οκτωβρίου που θα σε βοηθήσει.
Κατέβασε τώρα τα κείμενα της παράστασης, εκτύπωσέ τα, μοίρασε ρόλους και ξεκίνα.
Διάβασε επίσης στη Χρωματιστή Τάξη.
